ابعاد تاریخی ـ تحلیلی قیام عاشورا
به راستی علت و رمز این همه پیچیدگی چیست؟ آیا علت «اختلافات و تعارضاتی است که در مدارک مربوط به این مسیله وجود دارد و به همین جهت در تشخیص حقیقت این قیام نظرهای متضادی اظهار شده است ؟» . البته جای تردید نیست که از این واقعه و رویداد بزرگ و سرنوشت ساز تاریخ صدر اسلام گزارشهای موثق و قابل اعتمادی که همهی زمینه ها، اسباب، مقتضیات، علل و نیز تقدم و تاخر زمانی حوادث را به درستی و دقت منعکس کرده باشند در دست نیست; و از این رو کار پژوهشگر امروزی، که به دیدهی تحلیل- و نه صرفا نقلی و روایی و وصفی- بدان می‌نگرد، با مشکلات و موانعی جدی و اساسی مواجه میشود; اما حقیقت آن است که علت این پیچیدگی تنها اختلافات و تحریفات و جعلیات فراوان در اسناد و مدارک برجای مانده از این واقعه نیست.
و بررسی قیام حسینی از این منظر؛ با توجه به وظایف گسترده امامان( ع) در عرصه تبلیغ دین، مبارزه با بدعت‌ها و انحرافات و برپایی حکومت اسلامی از یک سو، و از سوی دیگر، حرکت ارتجاعی ایجاد شده درجامعه اسلامی بعد از پیامبر اکرم( ص) که زنده کردن تعصبات قبیله‌ای و نژادی، تقسیم غیر عادلانه بیت‌المال و حیف و میل آن، خویشاوند سالاری، تحریفات عقیدتی و سرکوب معترضان، علایم و نشانه‌های آن بود؛ این نتیجه را میدهد که وظیفه شرعی همان بود که امام حسین( ع) عمل کرد.
به گواهی اسناد تاریخی، سران این حزب هیچ اعتقادی به اسلام و اصول آن نداشتند قیام امام حسین( ع) و حادثه عاشورا از دیرباز تاکنون مورد توجه تحلیل گران واقع شده اما عدم توجه به ریشههای این رخداد و یکسویه نگری به این نهضت و نیز عدم تجزیه و تحلیل و مدارک و شواهد تاریخی موجب فراهم شدن شبهاتی از جانب دشمنان اهل بیت درباره حقانیت و مشروعیت این قایم شده.
ازجمله مبانی فقهی این قیام مسیله امر به معروف و نهی از منکر است که باتوجه به محوریت آن در قیام امام حسین( ع )، شرایط و مراتب این دو فریضه ارایه و منطبق بر قیام آن حضرت( ع) شده است.
حرکت مشروع امام حسین( ع) و همچنین نوع حکومت یزید و طریقه بر مستند نشستن او، این حق را به امام( ع) میدهد که از بیعت با یزید استنکاف ورزد و درمقابل حکومت جایرانه اش بایستد و انجام این امر خطیر در پس پرده تقیه ممکن نخواهد بود و به یقین میتوان گفت اجرای این دو فریضه مهم، قیام امام حسین( ع) را به الگویی کامل برای مبارزه با استبداد و ظلم، تبدیل ساخته است که در همه امصار و اعصار قابل تاسی میباشد.
منبع : ابعاد تاریخی ـ تحلیلی قیام عاشورا
